Дайлидович Александр Александрович

2 Дек
Posted on Author admin

Дудар Алесь (наст. Дайлидович Александр Александрович; 24.12. 1904 г., д. Новоселки Мозырского уезда Минской губ., сейчас Петриковского р-на Гомел. обл. — 29.10.1937, Минск), поэт, критик, переводчик. Член СП Беларуси с 1934 г. года.

Псевдонимы:

  • Дудар Алесь

Биография:

Семья переехала в Минск. Здесь А. Дудар учился в гимназии, потом продолжил учебу в г. Козлове Тамбовской губ., где семья жила как беженцы с 1915 г. по 1917 г. Среднее образование получил в Минске (1920). Учился на литературно-лингвистическом отделении педагогического факультета Белорусского государственного университета (1927-1928 гг.).

Один из организаторов литературного объединения «Маладняк», первый руководитель Витебского филиала «Маладняка», наладил литературную работу в Полоцке, Могилеве, других городах. В начале 1928 года вышел из состава «Маладняка» и примкнул к новому литературному объединению «Полымя».

А. Дудар был в числе первых белорусских писателей, которые стали жертвами репрессий. 30 октября 1936 года он был арестован и в 1937 году расстрелян. Реабилитирован в 1957 году.

Печататься начал с 1921г. Автор сборников «Беларусь бунтарская», «Сонечнымi сцежкамi» (1925), «I залацiсцей, i сталевей» (1926), «Вежа» (1928). Выступал в прозе. Совместно с А. Александровичем и А. Вольным написал роман » Ваўчаняты» (1925), сборник рассказов «Марсельеза»(1927). Выступал и как критик. Под псевдонимом Тодор Глыбоцкий издал сборник статей «Пра лiтаратурныя справы» (1928).

Переводил произведения А. Пушкина, А. Блока, С. Есенина,Б. Пастернака, Н. Тихонова, И. В. Гете, Ф. Шиллера, Г. Гейне, П. Бомарше и других.

Работы автора (библиография):

  1. Выбр. тв. Мн., 1959. Рэц.: Сяменаў Н. Да выхаду выбраных твораў Алеся Дудара // Полымя. 1960. N 7;
  2. Ярош М. Старонкi паэтычнай бiяграфii // ЛіМ. 1960. 23 сак.
  3. Вежа: Вершы i паэмы. Мн., 1984.
  4. Беларусь бунтарская: Вершы. Мн., 1925.
  5. Ваўчаняты: Раман бел. лясоў. Мн., 1925 / Сааўт. А. Александровiч, А. Вольны. Рэц.: Галавач А. Бiблiграфiя // Звязда. 1926. 1 янв.;
  6. Энгель // Полымя. 1925. N 7; 2 выд. Мн., 1929.
  7. Сонечнымi сцежкамi: Вершы. Мн., 1925. Рэц.: Кудзер Я. [Плашчынскi] // Маладняк. 1926. N 1;
  8. Тэм // Чырвоная Полаччына. 1926. 1 мая.
  9. I залацiсцей, i сталевей: Лiрыка. мн., 1926. Рэц.: А. Г. «Песня гасне, мусiць» // Чырв. сейбiт. 1926. N 3;
  10. Волмар М. Стылiстычная кампазiцыя Ал. Дудара // Сав. Бел. 1927. 5 чэрв.;
  11. Н. С. [Сапранкоў Н.] // Арш. малад. 1927. N 6.
  12. Шанхайскi шоўк: Паэма. Мн., 1926. Рэц.: Кудзер Я. [Плашчынскi Я.] // Маладняк. 1926. N 2.
  13. Марсельеза: Апавяданнi. Мн., 1927. Рэц.: А. Н. // Маладняк. 1928. N 5;
  14. «Марсельеза» // Чырв. змена. 1928. 3 жн.
  15. Вежа: Вершы. Мн., 1928. Рэц.: Л. К. Алесь Дудар. «Вежа» // Заря Запада. 1928. 14 окт.;
  16. Лявонны Ю. Ал. Дудар. Вежа // Чырв. змена. 1928. 26 жн.;
  17. Падбярэзкiн А. // Полымя. 1928. N 6;
  18. Яндораг // Маладняк. 1928. N 10.
  19. Пра нашы лiтаратурныя справы: [Крытыч. нарысы]. Мн., 1928 / Пад псеўд. Т. Глыбоцкi.
  20. Слуцак: Паэмы. Мн., 1935. Рэц.: Ушакоў А. // ЛіМ. 1936. 31 сак.

1921.

  1. Прэч з дарогi!: [Верш] // Сав. Бел. 5 чэрв.;
  2. Зарубежным братам: [Верш] // Там жа. 19 чэрв.;
  3. Гэй да працы: [Верш] // Там жа. 24 лiп.;
  4. Я-мужык: [Верш] // Там жа. 17 жн.;
  5. Новы шлях: [Верш] // Там жа. 25 жн.;
  6. Брату беларусу: [Верш] // Там жа. 2 кастр.;
  7. Паўстаўшым : [Верш] // Там жа. 25 лiстап.

1922.

  1. Першага мая: [Верш] // Сав. Бел. 1 мая.

1923.

  1. Беларусь: [Верш] // Комс. село. N 2;
  2. Сцеражыцеся: [Верш] // Маладняк. N 1;
  3. Чырвонаармеец: [Верш] // Сав. Бел. 23 лют.;
  4. Закуты Захад : [Верш] // Там жа. 27 крас.;
  5. I знiкне ў бяздоннi арол маляваны..: [Верш] // Там жа. 4 мая;
  6. Панам: [Верш] // Там жа. 9 мая;
  7. Чырвоны пiлот: [Верш] // Там жа. 29 мая;
  8. 11 лiпеня 1920 г.: [Верш] // Там жа. 11 лiп.;
  9. «…Рукой рабочых i сялян ускрылены…»: [Верш] // Там жа. 25 лiп.;
  10. Тры: [Верш] // Там жа. 10 жн.;
  11. З туману: [Верш] // Там жа. 7 лiстап.

1924.

  1. Першага мая: [Верш] // Бел. декламатар. Мн.;
  2. Паэты рэвалюцыi: [Верш] // Маладняк. N 2-3;
  3. Я малады: [Верш] // Радавая рунь. N 1;
  4. Паўстанец: [Верш] // Там жа. N 2;
  5. «Там, дзе ў жыты гуллiвымi клiннямi…»: [Верш] // Там жа. N 3-4;
  6. Вясковае: [Верш] // Витеб. крест. газ. 15 нояб.;
  7. Клюб: [Верш] // Там жа. 29 нояб.;
  8. Паўстанец: [Верш]; Наш друк // Заря Запада. 19 окт.;
  9. Ваўчаняты: Раман бел. лясоў // Малады араты. 11, 18, 28 сак., 17, 24 крас.;
  10. «Я сягоння песняю вяселай…»: [Верш] // Там жа. 31 снеж.;
  11. «Сягоння жалоба на сэрцы…»: [Верш] // Сав. Бел. 27 студз.;
  12. З паэмы «1920 год» : У Мiнску // Там жа. 11 лiп.

1925.

  1. Ленiн: [Верш] // Маладняк. N 7; Соха и молот. 17 февр.;
  2. Шанхайскi шоўк: [Паэма] // Там жа. N 9;
  3. Беларусь: [Верш] // Маладняк Калiнiншчыны. N 2;
  4. Камсамолка: [Верш] // Малады араты. N 11; Чырв. змена. 2 кастр.;
  5. «Праскакаў над бяздоннем вякоў…»: [Верш] // Малады араты. N 12;
  6. Кастусь Калiноўскi: [Верш] // Там жа. N 14;
  7. Першага Мая: [Верш] // Бел. веска. 24 крас.;
  8. Скарына: [Верш] // Там жа. 25 снеж.; Заря Запада. 30 дек.; Полоцкий пахарь. 29 дек.;
  9. Яснае сягоння: [Верш] // Витеб. крест. газ. 21 янв.;
  10. Камсамолка: [Верш] // Там жа. 18 июля;
  11. Селькор: [Верш] // Полоц. пахарь. 4 февр.;
  12. Чырвонаармеец: [Верш] // Там жа. 21 февр. / Пад псеўд. Т. Глыбоцкi;
  13. Першае мая: [Верш] // Там жа. 28 апр.;
  14. З паэмы «1920 год»: У Менску: [Верш] // Там жа. 8 июля;
  15. «Не сягоння было i не ўчора…»: [Верш] // Там жа. 11 июля;
  16. Парыжскiм камунарам: [Верш] // Сав. Бел. 18 сак.;
  17. На поўначы Беларусi: З падарожжа // Там жа. 20 чэрв.;
  18. «I ў нязнанай цемнай далi словаў новых мы шукалi…» i iнш.: [Вершы] // Там жа. 11 кастр.;
  19. Пацеркi лiловыя: [Верш] // Там жа. 25 кастр.;
  20. Трыўнор: [Верш] // Там жа. 1 лiстап.

1926.

  1. Полацк: [Верш] // Наддзвiнне. Полацк; Сав. Бел. 18 лiп.; Чырв. Полаччына. 4 жн.;
  2. «З узвышшаў у далiну» // Сталевы ўзлет. Мн. / Пад псеўд. Т. Глыбоцкi;
  3. У вянок Ясенiну: [Верш] // Арш. малад. N 1; Звязда. 30 дек.;
  4. Свята працоўных: [Верш] // Бел. работнiца i сялянка. N 18;
  5. Браты; Легенда: [Вершы] // Маладняк. N 1;
  6. На раздарожжы: [Верш] // Там жа. N 2;
  7. Скрыжалi: [Верш] // Там жа. N 3;
  8. «Цiхазвонныя ды ласкавыя днi…» i iнш.: [Вершы] // Там жа. N 5;
  9. Верасень: [Верш] // Там жа. N 9;
  10. Аб «фальшы камертонаў» // Там жа. N 9 / Пад псеўд. Т. Глыбоцкi; Спатканне: [Эскiз] // Там жа. N 10;
  11. Тайга: [Верш] // Чырв. сейбiт. N 3;
  12. «I жыцце снавалася нiткай срыбрыстаю…»: [Верш] // Звязда. 1 студз.;
  13. Звiнiць прасторамi туга: [Верш] // Там жа. 16 нояб.;
  14. Запляцi залатую касу: [Верш] // Там жа. 28 нояб.;
  15. Ленiн: [Верш] // Камунiст. 20 студз.; Наш працаўнiк. 21 студз.; Полоц. пахарь. 21 янв.;
  16. 8 з`езду ЛКСМБ: [Верш] // Малады камунiст. 18 лют.; Чырв. змена. 9 лют.;
  17. «Вецер з поўначы…Снег i стынь…»: [Верш] // Сав. Бел. 28 сак.;
  18. Усе прайшло: [Верш] // Там жа. 6 чэрв.;
  19. «Словы сплялiся на белай паперы…»: [Верш] // Там жа. 24 кастр.;
  20. «Народы ўсiх краiн…»: [Верш] // Там жа. 28 лiстап.;
  21. З паэмы «Паланянка» // Там жа. 25 снеж.;
  22. Селькор: [Верш] // Сав. веска.10 студз.;
  23. Асыпае чэрвень белы сад: [Верш] // Чырв. змена. 24 кастр.

1927.

  1. З паэмы «1920 год» // Да дня вызвалення беларусаў ад белапалякаў. Мн.;
  2. З рамана «Ваўчаняты» / Сааут. А. Аляксандровiч, А. Вольны;
  3. «Бацька на дымным заводзе…»; Камсамолка: [Вершы] // Камсамолiя. Мн.;
  4. Братам на Захадзе: [Верш] // Крывавай пуцявiнай. Мн.; Камунiст. 10 лiп.;
  5. Песня пра Сiнь-Вэя: [Верш] // Маладняк. N 4;
  6. Панi Лясоцкая: [Апавяданне] // Там жа. N 5;
  7. Шляхам Кастрычнiка // Там жа. N 10 / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  8. Пад шыльдай пралетарткай лiтаратуры:(«Узвышша», N 1-2) // Полымя. N 4 / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  9. Байкал: [Паэма] // Там жа. N 8;
  10. Наша школа: 1921 год // Чырв. краiна. Дад. да газ. «Сав. Бел.». N 2;
  11. Цябе гiсторыя у свае скрыжалi» : [Верш] // Чырв. сейбiт. N 6-7;
  12. Пра беларускi тэатр // Там жа. N 20-21 / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  13. Пiсьменнiкам трэба дом // Звязда. 28 жн.;
  14. Iдуць гады…: [Верш] // Сав. Бел. 1 студз.;
  15. Марсельеза: [Апавяданне] // Там жа. 2 лют.;
  16. Аб «фактах» i перспектывах: [Лiт. нататкi] // Там жа. 27 лют. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  17. На Захадзе: [Верш] // Там жа. 4 сак.;
  18. Таварыш Кунегiн: [Апавяданне] // Там жа. 16 крас.;
  19. Камянiца: [Верш] // Там жа. 27 крас.;
  20. Пасля дэманстрацыi : [Верш] // Там жа. 1 мая;
  21. Лiтаратурная трыбуна // Там жа. 17 мая / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  22. «Чижолая» книжка: [Рэц. на кн.: Пилитович С. Стихи. Мн., 1927] // Там жа. 22 мая / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  23. Максiму Багдановiчу: [Верш] // Там жа. 25 мая;
  24. Фальварак «Падмошша»: [Апавяданне] // Там жа. 31 мая;
  25. «Загiнула шмат iх — бальшавiкоу…»: [Верш] // Там жа. 9 чэрв.;
  26. На дэманстрацыi: [Фельетон] // Там жа. 10 чэрв.;
  27. Ад Менску да Уладывастоку: [Падарожныя нататкi] // Там жа. 20-22, 27 лiп., 13 кастр.;
  28. «Я сягоння усiм чужы» // Там жа. 18 верас.;
  29. Пра лiтаратурныя справы: I. За культуру мовы // Там жа.25 верас. / Пад псеуд. Т.Глыбоцкi;
  30. Пра лiтаратурныя справы: II. «Ледзяная гiтара» // Там жа. 5 кастр. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  31. Больш увагi да пiсьменнiка // Там жа. 16 кастр.;
  32. Пра лiтаратурныя справы: III. Аб чым пiшуць // Там жа. 19 кастр. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  33. Вежа: [Верш] // Там жа. 23 кастр.;
  34. Пра лiтаратурныя справы: IV. На iдэалагiчным фронце // Там жа. 26 кастр. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  35. З лiтаратурнага блакноту: Дэпешы без адрасу: [Рэц. на кн.: Дубоука У. Наля. М., 1927] // Там жа.27 лiстап./ Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  36. З лiтаратурнага блакноту: Лiтаратурныя сектанты; Тэатральны маладняк // Там жа. 7 снеж. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  37. З паэмы «Шанхайскi шоук» // Чырв.змена.3 верас.;
  38. З лiтаратурных краеу // Там жа. 1 снеж. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  39. Ленiн: [Верш] // Чырв. Полаччына. 21 студз.

1928.

  1. Ленiн; Навальнiца; Вецер з поуначы i iнш.: [Вершы] // Дэкламатар. Мн.;
  2. Лiст да таварыша: [Верш] // Лiт. дад. да газ. «Сав. Бел.». N 1;
  3. Беларускай сялянска-работнiцкай грамадзе: [Верш] // Там жа. N 5.
  4. На пераломе: [Верш] // Там жа. N 7;
  5. Небяспечныя крокi // Там жа. N 13 / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  6. Зварот: [Верш] // Там жа. N 13;
  7. Хрушчы: [Верш] // Там жа. N 14; Л. М. Талстой / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  8. Воук: [Верш] // Там жа. N 16;
  9. Мурачка: [Навела] // Там жа. N 17;
  10. Паэма пра гарбара // Там жа. N 20;
  11. Разгуляуся пошчак…: [Вершы]; Лiтаратурнае балота / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi // Полымя. N 1;
  12. Самагубца: [Навела]; Паэт, якi падавау надзеi / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi: [Рэц. на кн.: Гаурук Ю. Кветкi з чужых палеу. Мн., 1928] / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi // Там жа. N 2;
  13. Себеж: [Верш] // Там жа. N 3;
  14. Вецер з усходу: [Апавяданне] // Там жа. N 4;
  15. Вечар звонкi: [Верш] // Там жа. N 4;
  16. Сацыяльна-бытавыя матывы беларускiх казак // Там жа. N 6 / Пад сваiм прозв.;
  17. Iмчыцца час…: [Верш] // Там жа. N 7;
  18. «Люблю цябе, мая планета…»: [Верш] // Там жа. N 8;
  19. Себеж: [Верш] // Заря Запада;
  20. З лiтаратурнага блекноту: «Тутэйшыя» // Сав. Бел. 1 студз. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  21. З лiтаратурнага блекноту: Гаманiць — галава не балiць // Там жа. 8 студз. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  22. З лiтаратурнага блекноту: Тварам да чытача // Там жа. 15 студз. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  23. «Полымя» у Аршаншчыне // Там жа. 18, 19 лют.;
  24. На беларускiм экране // Там жа. 1 крас. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  25. На галоунай вулiцы: [Верш] // Там жа. 1 мая;
  26. Юзiк: [Верш] // Там жа. 5 мая;
  27. У нас не згасне нянавiсцi жар: [Верш] // Там жа. 24 мая;
  28. Чырвонаармейская: [Верш] // Там жа. 15 лiп.;
  29. Даволi анекдотау // Там жа. 11 лiстап. / Пад псеуд. Т. Глыбоцкi;
  30. Таптанне на месцы // Там жа. 13 лicтап. / Пад псеуд. Т.Глыбоцкi;
  31. Добры дзень, залаты ураджаю! // Там жа. 28 лiстап.;
  32. Лiст у рэдакцыю // Там жа. 4 снеж. / Сааут.;
  33. Сыны барацьбы: [Верш] // Там жа. 15 снеж.;
  34. Наперад: [Верш] // Там жа. 30-31 снеж.

1929.

  1. Стары лясун: [Верш] // Маладняк. N 3;
  2. Май: [Верш] // Там жа. N 4;
  3. З паэмы «1920 год» // Там жа. N 5.

1930.

  1. Лiст у рэдакцыю // Наперад. N 1.

1931.

  1. Лiст да рэдактара: [Верш] // Полымя. N 10.

1932.

  1. «Гэты край, срыброны палынамi…»: [Вершы] // Бел. калгасная. N 2;
  2. Вясна 1932 года: [Верш] // Там жа. N 6-7;
  3. Вайна за мiр: [Паэма] // Полымя рэвалюцыi. N 1;
  4. Зямля: [Верш] // Чырв. Бел. N 8;
  5. Шакалы: [Верш] // Там жа. N 9;
  6. Пцiч: [Верш] // Там жа. N 22;
  7. Вызвалiцца ад грузу мiнулага // ЛIМ. 25 мая;
  8. Дарога iдзе у сацыялiзм: [Нарыс] // Сав. Бел. 20 жн.;
  9. Без перапынку: [Нарыс] // Там жа. 30 верас.

1933.

  1. Экзотыка: [Верш] // ЛIМ. 6 студз.;
  2. Матэматыка: [Верш] // Пiянер Беларусi 15 лiстап.

1934.

  1. З паэмы «Слуцк» // Вясна пераможная. Мн.;
  2. Першы снег // Iскры Iльiча. N 12 / Сааут. В. Маракоу, Т. Кляшторны;
  3. Слуцк: [Паэма] // Полымя рэвалюцыi. N 2;
  4. На магiлу тав. Кiрава: [Верш] // Там жа. N 12; Звязда. 6 снеж.;
  5. Перамога Сцяпана Цiтова: [Нарыс] // Звязда. 18 лiп.;
  6. Канец iмперыi: [Паэма] // Там жа. 1 жн.;
  7. Шчасце майго пакалення: [Нарыс] // Там жа. 10 жн.;
  8. Яны будуць лятаць: [Нарыс] // Там жа. 18 жн.;
  9. Сонца у школе:[Нарыс] // Там жа.1 верас.;
  10. Астурыйскi марш: [Верш] // Там жа. 24 кастр.;
  11. Ад «Северо-Западного края» да БССР: [Нарыс] // Там жа.4 лiстап.;
  12. Камунар: [Верш] // Калгаснiк Бел. 24 чэрв.;
  13. Слуцк: [Урыукi з паэмы] // ЛIМ. 12 студз.;
  14. Памылка барона фон Роопа: [Верш] // Там жа. 31 лiп.;
  15. Па-новаму сеяць, пановаму жыць: [Верш] // Пiянер Беларусi 12 чэрв.

1935.

  1. Чырвоная варта: [Верш] // Атака: Альманах 1. Мн.;
  2. Памылка барона фон Роопа: [Верш] // Атака: Альманах 2. Мн.;
  3. Байка пра Мiшу i Зайку: [Верш] // Iскры Iльiча. N 1 / Сааут. Т. Кляшторны, В. Маркау;
  4. Пераклiчка гадоу: [Верш] // Полымя рэвалюцыi. N 8;
  5. Забойства сям`i Геклер: [Нарыс] // Там жа. N 9; Камунiст. 9 лiп.;
  6. Як нараджаюцца героi: [Нарыс] // Звязда. 8 снеж.;
  7. Палескае лета: [Верш] // ЛIМ. 22 жн.;
  8. Застаецца працаваць // Там жа. 6 вер.;
  9. Палескi дзень: [Нарыс] // Там жа. 6 кастр. / Сааут. А. Вольны;
  10. Квiтнее савецкае Палессе: [Нарыс] // Чырв. змена. 10 лiп. / Сааут. В. Каваль.

1936.

  1. Дзяучына: [Верш] // Полымя рэвалюцыi. N 5;
  2. Ворагi: [Верш] // Там жа. N 8;
  3. Палескiя ночы: [Вершы] // ЛIМ. 7 крас.;
  4. Вобраз гордага сокала // Там жа. 20 чэрв.;
  5. Вясна: [Верш] // Там жа. 3 лiп.;
  6. Ворагi: [Верш] // Там жа. 3 верас.;
  7. Iм не прайсцi…: [Верш] // Там жа. 30 кастр.

1961.

  1. Паэты рэвалюцыi: [Урыукi з паэмы]; З нiзкi «Палескiя ночы»; На станцыi: [Вершы] // Анталогiя беларускай паэзii: У 3 т. Мн. Т. 2.

1966.

  1. Аутабiяграфiя // Пра час i пра сябе. Мн.

1969.

  1. Ленiн: [Вершы] // Жыве мiж нас генiй. Мн.

1971.

  1. Паэты рэвалюцыi: [Верш] // Унiверсiтэт паэтычны. Мн.

1974.

  1. Як нараджаюцца героi // Хрэстаматыя па гiсторыi беларускай савецкай публiцыстыкi. Мн.

1978.

  1. Машынiст; Трыццаць пяць: [Балады] // Беларуская балада. Мн.;
  2. Паэты рэвалюцыi: [Верш] // Сэрцам табе прысягаю. Мн.

1981.

  1. Ноч пракляцця: [З нiзкi «Палескiя ночы»] // Туман трэба развеяць. Мн.

1982.

  1. Паэты рэвалюцыi: [Вершы] // На сцягу i у сэрцы. Мн.

Об авторе (библиография):

  1. Дудар Алесь // Беларускiя пiсьменнiкi: Бiябiблiягр. слоўнiк. У 6 т. Т. 2 / Iн-т лiт. iмя Я. Купалы АН Беларусi, Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзiса; Рэдкал.: I. Э. Багдановiч i iнш.- Мн.: БелЭн, 1993. С. 392 — 396.
  2. Дудар Алесь // Генаш, В. С. Літаратурная Гомельшчына / В. С. Генаш, В. І. Смыкоўская. — Гомель, 1991. — С. 61 — 62.

На белорусском языке:

  1. Алеша [Вольны А.] Лiтаратурныя сiлуэты: Алесь Дудар // Лiт. дад. да газ. «Сав. Бел.» 1928. N 10;
  2. Аляхновiч М. Аб нашых перакладах // Маладняк. 1928. N 3;
  3. Арочка М. Беларуская савецкая паэма. Мн., 1979.;
  4. Аб Пiльняку i «пiльнякоўшчыне» // Вiцеб. пралетарый. 1929. 11 кастр.;
  5. Баркоўскi С. Алесь Дудар // Дудар А. Выбр. тв. Мн., 1959;
  6. Яго ж. Спадчына Алеся Дудара // ЛіМ. 1957. 28 снеж.;
  7. Бечык В. Паэзiя шчырасцi // Чырв. змена. 1965. 27 студз.;
  8. Яго ж. Словы ўзнеслыя i шчырыя // Бечык В. Свет жывы i блiзкi. Мн., 1974;
  9. Бранштэйн Я. За народжаную сацыялicтычную лiтаратуру // ЛіМ. 1936. 12 крас.;
  10. Бузук П. Увагi ад мове i стылi маладнякоўцаў // Маладняк. 1927. N 5;
  11. Бярозкiн Р. Тры паэты // Маладосць. 1964. N 12;
  12. Верасаў М. Акрыленая рэвалюцыяй // Гомел. праўда. 1980. 9 жн.;
  13. Г. П. Абмеркаванне паэмы «Слуцк» // ЛіМ. 1933. 16 кастр.;
  14. Гайдук М. Народжаны рэвалюцыяй // Нiва. 1964. 20 снеж.;
  15. Галубок Э., Ляпiч Р. Нацыянальна-дэмакратычная фальсiфiкацыя беларускай лiтаратуры // Лiтаратура i мастацтва. Мн., 1936. Кн. 4-5;
  16. Гартны Ц. Пытаннi даволi сур`езныя // Сав. Бел. 1927. N 248;
  17. Гiлевiч Н. Акрыленая рэвалюцыяй. Мн., 1962;
  18. Гiсторыя Беларускай Савецкай лiтаратуры: У 2 т. Мн. 1964. Т. 1;
  19. Звонак А. Жыве паэтава слова // Полымя. 1964. N 12;
  20. Яго ж. Шчырае слова // Звонак А. Неспакойныя сэрцы. Мн., 1973;
  21. Калеснiк У. Ветразi Адысея. Мн., 1977;
  22. Калiна Н. Класавы вораг прабiраецца ў шчылiну // Палес. праўда. 1931. 11 мая;
  23. Канакоцiн О. Абвастрэнне класавай барацьбы ў беларускай лiтаратуры ў перыяд сацыялiстычнай рэканструкцыi // Маладняк. 1930. N 12;
  24. Капыловiч М. Расстраляны верш // Наша слова. 1994. N 3;
  25. Каспяровiч М. Матэрыял для вывучэння вiцебскай краевай лiтаратуры i мастацтва // Маладняк 1927. N 6;
  26. Ларчанка М. Пра паэзiю ў «Полымi рэвалюцыi» // ЛіМ. 1934. 12 лют.;
  27. Маладнякоўцы // Звязда. 1926. 7 снеж.;
  28. Мiско С. «Фаўст» па-беларуску // ЛіМ. 1967. 28 лют.;
  29. Мiхнюк У. Але без торгу i без слоў мы аддаем сваiх героеў // Беларуская мiнуўшчына. 1993. N 1;
  30. Яго ж. Балада пра арыштаваныя вершы // ЛіМ. 1993. 8 студз.;
  31. Мiшчанчук М. «О як цяжкi сцежкi церабiць да шляхоў далекiх i вялiкiх… // Мiшчанчук М. Беларуская савецкая паэзiя 20-х гадоў Мн., 1988;
  32. Мушынскi М. Беларуская крытыка i лiтаратуразнаўства (20-30-я гады). Мн., 1975;
  33. Над чым працуюць паэты // ЛiМ. 1935. 15 чэрв.;
  34. Падбярэзкi А. На струхлелым карчы // Маладняк. 1929. N 4;
  35. Палын. Беларускiя паэты ў весцы // Маг. селянiн. 1925. 5 мая;
  36. Перкiн Н. Шляхi развiцця беларускай савецкай лiтаратуры 20-30 гг. Мн. 1960;
  37. Пiсьменнiкi Савецкай Беларусi: Кароткi даведнiк. Мн., 1981;
  38. Раневский М. «И назовет меня всяк сущий в ней язык» // ЛіМ. 1936. 21 мая;
  39. Семяновiч А. Беларуская савецкая драматургiя. 1917-1932. Мн., 1968;
  40. Смальянава Л. Да пытання аб жанравай эвалюцыi паэмы 30-х гадоў // Беларуская мова i лiтаратура ў ВНУ. Брэст, 1971;
  41. Яго ж. Шляхi паэтычнага эпасу. Мн., 1977;
  42. Чыгрын I. Проза «Маладняка». Мн., 1985;
  43. Шушкевiч С. Сын Кастрычнiка // ЛіМ. 1979. 21 снеж.;
  44. Шымановiч В. Буслiнага палету! // Чырв. змена. 1979. 20 снеж.;
  45. Якаўлеў Л. Нацыянал-дэмакратызм — атрад контррэвалюцыi // Вiцеб. пралетарый. 1931. 2 сак.;
  46. Ярош М. Алесь Дудар // Беларускiя пiсьменнiкi i лiтаратурны працэс 20-30-х гадоў. Мн., 1985;
  47. Ярош М., Бечык В. Беларуская савецкая лiрыка. Мн. 1979.