Кандрусевич Аркадий Леонтьевич

11 Апр
Posted on Author admin

Кандрусевич Аркадий Леонтьевич (10.9.1929, д. Ломачи Хойникского р-на Гомел. обл. — 10. 9.1995), прозаик, художник, очеркист.

Биография:

Родился в крестьянской семье. Еще до войны у него было желание стать художником-профессионалом. Во время Великой Отечественной войны семья была эвакуирована в Тамбов. обл. Там закончил школу-семилетку. После возвращения в родные места поступил в Мозырское педучилище, которое закончил в 1947 г. Год работал учителем Тульговичской школы. В 1948 г. поступил в Ленинградское художественно-графическое педучилище, после окончания которого в 1951-1958 гг. работал учителем рисования и черчения в школах Мозыря, Калинковичей, Пскова. В Пскове одновременно с преподавательской деятельностью сотрудничал в качестве художника-графика в газетах «Псковская правда» и «Молодой ленинец». В 1958 г. был корреспондентом наровлянской районной газеты «Ленiнская праўда», зав. отделом писем хойникской районной газеты «Ленiнскi сцяг». В 1960 г. переехал в Могилев и стал работать художником-ретушером в областной газете «Магiлеўская праўда»; с 1969 г. заместитель ответственного секретаря, с 1978 г. — зав. отделом. В 1978 г. заочно закончил филфак Могилевского пединститута. В 1972-1982 гг. одновременно с работой в редакции руководил областным литературным объединением «Прыдняпроўе». С 1986 г. на пенсии.

Первое стихотворение «Вясна» было помещено в «Гомельскай праўдзе» в 1956 г. В республиканской печати дебютировал в 1960 г. («Вожык») басней «Карова i канькабежцы». Позже переключился на прозу. Пишет лирические зарисовки, новеллы, рассказы, повести. Издал 2 сборника прозаических произведений «Чарпак Вялiкай Мядзведзiцы», и «Кругi на Белай паляне». Для его произведений характерны внимание к судьбам современников, людей военного поколения.

Занимался художественным оформлением книг разных авторов. Участник областных и республиканских художественных и фотовыставок, выставок экслибрисов в Вильнюсе (1972) и Братиславе (1974). Живет в Могилеве.

Работы автора (библиография):

  1. Чарпак Вялiкай Мядзведзiцы: Апавяданнi. Мн., 1969. Рэц.: Гальмакоў Д. Крок першы // Маладосць. 1970. №7;
  2. Лапуста М. Проста, задушэўна // Гомел. праўда. 1969. 27 снеж.;
  3. Пысiн А. Прыгажосць звычайнасцi // Маг. праўда. 1969. 27 лiст.;
  4. Тычына М. Свет прыроды i свет чалавека // ЛiМ. 1970. 6 сак.
  5. Кругi на Белай паляне: Апавяданнi i аповесць. Мн., 1977. Рэц.: Атрашкевiч В. На кругах жыцця // Звязда. 1977. 23 вер.;
  6. Данiленка М. Аб людзях шчодрых // Гомел. праўда. 1977. 8 крас.;
  7. Капыловiч I. На адзiн круг вышэй // Полымя. 1977. №12;
  8. Марцiновiч А. Добры свет добрых людзей // ЛiМ. 1977. 25 сак.;
  9. Юшкевiч В. Выразна аб самым галоўным // Маг. праўда. 1977. 2 крас.

1956.

  1. Вясна: [Верш] // Гомел. праўда. 15 крас.

1958.

  1. Унук панскага парабка // Калг. праўда. 26 лiп.;
  2. На рыбацкiх тонях // Там жа. 8 жн.

1960.

  1. Карова i канькабежцы: [Байка] // Вожык. №10;
  2. Дзе малiннiк яснавокi: [Верш] // Маг. праўда. 11 снеж.

1962.

  1. Ракеты i пустацветы // Маг. праўда. 26 жн.;
  2. Героi ўзнiмаюцца на п`едэстал // Там жа. 2 снеж.;
  3. I пялесткам становiцца глiна // Чырв. змена. 7 снеж.

1963.

  1. Пра самае запаветнае // ЛіМ. 22 кастр.;
  2. Мацi юнай змены // Маг. праўда. 26 лют.;
  3. Бацькам на змену: [Нарыс] // Там жа. 12 крас.;
  4. Дэвiзам вечара была ўсмешка // Там жа. 21 мая;
  5. Яблынi будуць цвiсцi // Там жа. 14 чэрв.;
  6. Кляновы лiсток // Там жа. 3 лiст.;
  7. Слова за табою, мастак // Там жа. 19 лiст.;
  8. Акно ў сапрауднае мастацтва // Там жа. 31 снеж.;
  9. Гартаванне: [Нарыс] // Наст. газ. 1 мая.

1964.

  1. Вартае песнi // ЛіМ. 26 студз.;
  2. Летапiсцы вялiкага часу // Там жа. 14 чэрв.;
  3. Светлая усмешка Палесся // Там жа. 3 лiст.;
  4. Пялесткi: [Эцюд] // Маг. праўда. 29 студз.;
  5. Бярозавы сок: [Навела] // Там жа 4 лют.;
  6. На быстрынi: [Нарыс] // Там жа. 7 крас.;
  7. Флагi на дрэвах // Там жа. 26 чэрв.;
  8. Краснаперкi не бяруцца: [Апавяданне] // Там жа. 11 жн.;
  9. Жнiвеньская элегiя // Там жа. 15 жн.;
  10. Мятныя цукеркi: [Апавяданне] // Там жа. 16 жн.;
  11. Чалавек, абпалены маланкамi // Там жа. 30 жн.;
  12. Верасовыя дываны // Там жа. 5 вер.;
  13. Не шкадуй, што сiвеюць скронi // Там жа. 11 вер.;
  14. Яркiх колераў багацце // Там жа. 30 вер.;
  15. Жыцце, адкрытае занава // Там жа. 22 снеж.;
  16. Ля чужога парога: [Апавяданне] // Там жа. 29 снеж.;
  17. Пялесткi: [Маленькае апавяданне] // Чырв. змена. 29 сак.

1965.

  1. Кляновы лiсток: [Лiрычны эцюд] // Беларусь. №10;
  2. Жнiвеньская элегiя: [Абразок] // ЛіМ. 31 жн.;
  3. Краiна медунiц: [Апавяданне] // Маг. праўда. 19 студз.;
  4. Дарога к гарызонту // Там жа. 9 лют.;
  5. На зяленым праспекце // Там жа. 1 мая;
  6. Дуб за аселiцай: [Апавяданне] // Там жа. 13 чэрв.;
  7. Iдзе па зямлi чалавек // Там жа. 22 лiп.;
  8. Браканьеры: [Апавяданне] // Там жа. 14 жн.;
  9. Росы вераснеўскiя: [Эцюд] // Там жа. 25 вер.;
  10. Вiцька з Тросны // Там жа. 15 кастр.;
  11. Зялены сон // Там жа. 22 кастр.;
  12. Сiнi кобальт: [Аповесць] // Там жа. 21, 23, 24 лiст.;
  13. Расiя ў нас у застоллi // Чырв. змена. 20 студз.;
  14. Мятныя цукеркi: [Апавяданне] // Там жа. 4 лiст.

1966.

  1. Пачастунак: [Апавяданне] // Беларусь. №7;
  2. Краiна медунiц: [Апавяданнi] // Маладосць. №4;
  3. Завiруха: [Апавяданне] // Там жа. №11;
  4. Зямля бацькоўская: [Нарыс] // Звязда. 21 лiст.;
  5. Сняжынкi: [Маленькiя апавяданнi] // Маг. праўда. 1 студз.;
  6. Трэцi стрэл: [Апавяданне] // Там жа. 30 студз.;
  7. Белая радасць: [Эцюд] // Там жа. 16 лют.
  8. Весны, весны, блакiтныя весны // Там жа. 1 мая;
  9. Дваццаць тысяч усмешак // Там жа. 31 мая;
  10. Сорак шрацiн i адна куля: [Апавяданне] // Там жа. 23 снеж.

1967.

  1. Блакiтныя весны: [Абразок] // ЛіМ. 21 крас.;
  2. Непаўторнасць iмгнення // Маг. праўда. 1 мая;
  3. Дубовыя венiкi // Там жа. 28 мая;
  4. Зямля легенд // Там жа. 10 чэрв.;
  5. Буслiная карусель // Там жа. 26 жн.;
  6. Нараджэнне сонечнай кагорты // Там жа. 29 жн.;
  7. Стракатыя парасонiкi: [Апавяданне] // Там жа. 23 вер.

1969.

  1. Сусветная слава рускага мастацтва // Маг. праўда. 21 сак.;
  2. Генiяльны мастак слова // Там жа. 1 крас.;
  3. Нягаснучыя фарбы Рэмбранта // Там жа. 9 кастр.

1970.

  1. На вечным маршы: Да 50-годдзя А. Пысiна // Голас Радзiма. №14; Звязда. 22 сак.;
  2. Фарбы свiтальнай зары // Маг. праўда. 7 лют.;
  3. Рэха гадоў навальнiчных // Там жа. 21 сак.

1971.

  1. У гушчынi жыцця народнага // Маг. праўда. 5 лют.;
  2. Знiтаванасць з доляй народнай // Там жа. 8 лют.;
  3. Пялесткi людской дабраты: [Рэц. на кн.: Данiленка М. Наш дом. Мн., 1971] // Там жа. 30 чэрв.;
  4. Гучыць над Растою горн // Там жа. 6 лiп.;
  5. Свiтальных фарбаў пералiвы // Наст. газ. 20 студз.

1972.

  1. Брайлеўскае пiсьмо: [Апавяданне] // Маг. праўда. 8 студз.;
  2. Саракагалоссе… спынiся, паслухай // Там жа. 20 студз.;
  3. Капут-мортум i … праўда жыцця // Там жа. 21 студз.;
  4. Што ты хочаш сказаць людзям, мастак? // Там жа. 22 студз.;
  5. Вернасць сваей дарозе: [Рэц. на кн.: Кудравец А. Раданiца. Мн., 1971] // Там жа. 31 сак.;
  6. Эўрыка: [Апавяданне] // Там жа. 12 крас.;
  7. Званы Хатынi: [Вершы] // Там жа. 9 мая;
  8. Вечарам маўчалi перапелкi: [Апавяданне] // Там жа. 15, 18 лiп.;
  9. Цi варта тушыць вяселку? // Там жа. 20 лiп.;
  10. Дыктант сярод ночы: [Апавяданне] // Там жа. 15 жн.;
  11. Дарога да запаветнага: [Рэц. на кн.: Данiленка М. Запаветны акiян. Мн., 1972] // Там жа. 29 вер.;
  12. Таму, хто заўтра выйдзе ў свет: [Рэц. на кн.: Пысiн А. Да людзей iдучы. Мн., 1972] // Там жа. 12 кастр.;
  13. Клад сярэбраны: [Апавяданне] // Там жа. 14 кастр.;
  14. Мудрай сталасцi промнi // Там жа. 28 кастр.

1973.

  1. Поклiчнае слова плаката // Маг. праўда. 11 студз.;
  2. Вернасць служэння людзям // Там жа. 25 кастр.;
  3. Той самы мiг адзiны // Там жа. 30 кастр.;
  4. Акцябрына // Там жа. 7 лiст.

1974.

  1. Для людзей несучы прыгажосць // Маг. праўда. 6 лют.;
  2. …I ластаўкi ў тваiм акне: [Апавяданне] // Там жа. 16 жн.

1975.

  1. Дзень учарашнi свецiць памяццю // Маг. праўда. 23 сак.;
  2. Вяртанне ў вогненную восень // Там жа. 12 крас.;
  3. Высокi Вянец Расii // Там жа. 22 крас.;
  4. На плынi жыцця // Там жа. 30 жн.;
  5. Аленiна радасць // Там жа. 20 вер.;
  6. Заручыны на сталасць // Там жа. 31 кастр.

1976.

  1. Сустрэча з цудоўным // Маг. праўда. 14 лют.;
  2. Памяць вогненных дзен, пасля светлых надзей: [Рэц. на кн.: Данiленка М. Мацi Мар`я. Мн., 1976] // Там жа. 13 жн.;
  3. Паштовай калымагi скрып // Там жа. 7 кастр.;
  4. З крынiц глыбокiх, народных: Да 85-годдзя з дня нараджэння М. Багдановiча // Там жа. 30 кастр.;
  5. Яркiх колераў багацце // Там жа. 14 снеж.

1977.

  1. Белы птах над сiнiмi азерамi // Маг. праўда. 11 лют.;
  2. Дарога ў акiян жыцця: [Рэц. на кн.: Масарэнка А. Журавiны пад снегам. Мн., 1976] // Там жа. 15 сак.;
  3. Гучыць паэтычны радок // Там жа. 1 крас.
  4. Як хлеб надзенны: [Рэц. на кн.: Мельников А. Спасибо, жизнь… Мн. 1977] // Там жа. 14 чэрв.;
  5. I словы сталi песняй // Там жа. 7 лiп.;
  6. Пленная садружнасць // Там жа. 14 кастр.;
  7. Пакiдайце i буслу, i чайцы… // Там жа. 13 снеж.;
  8. Высокi поўдзень // Там жа. 29 снеж.

1978.

  1. Было спрадвеку ў народзе слова // Маг. праўда. 13 студз.;
  2. Майстар сатырычнага слова // Там жа. 21 студз.;
  3. Юных талентаў суквецце // Там жа. 24 сак.;
  4. Скарбнiца мовы роднай, беларускай // Там жа. 29 крас.;
  5. Душэўна, мудра, проста // Там жа. 13 мая;
  6. Пра вернасць i мужнасць суровы расказ // Там жа. 18 лiп. / Сааўт. Я. Гейкер;
  7. Майстар // Там жа. 20 кастр.;
  8. Свята раместваў // Там жа. 26 кастр.;
  9. Жывуць на свеце мастакi // Там жа. 18 лiст.;
  10. Фотаграфiка iнжынера Сiдлерава // Там жа. 22 лicт.;
  11. Калi iмя твае — камунiст // Там жа. 20 снеж.;
  12. Зямлi бацькоўскай сейбiт i салдат // Там жа. 28 снеж.

1979.

  1. Цi багаты твой плен, «Ураджай» // Маг. праўда. 18 лют.;
  2. У добры шлях, сыны-салдаты: [Рэпартаж] // Там жа. 21 крас.;
  3. Летапiсец роднага краю // Там жа. 15 мая;
  4. Скрыжаванне // Там жа. 29 снеж.

1980.

  1. Вылюдкi // Маг. праўда. 26-28 чэрв.;
  2. Рыцар цiшынi: [Нарыс] // Там жа. 16 лiп.;
  3. Жменька свяшчэннай зямлi // Там жа. 30 жн.;
  4. Гучалi песнi над праспектам // Там жа. 10 вер.;
  5. Маршрутамi камсамольскай славы // Там жа. 13 вер.;
  6. Работнiкi i рабацягi // Там жа. 29 кастр.;
  7. Чуж-чужанiца // Там жа. 14 лiст.;
  8. Канчатковая формула рэнтабельнасцi // Там жа. 26 лiст.

1981.

  1. Сiла фотамастацтва // Маг. праўда. 1 студз.;
  2. Песнi юначай душы // Там жа. 11 крас.;
  3. Колькi каштуе сумленне // Там жа. 26 чэрв.;
  4. Улюблены ў край Прыдняпроўскi // Там жа. 15 лiп.;
  5. Песня з жураўлiнаю журбой: [Рэц. на кн.: Басуматрава С. Белая бярэзiна. Мн., 1981] // Там жа. 29 лiп.;
  6. Фарбы спелай нiвы: [Нарыс] // Там жа. 6 лiст.;
  7. Паэзii нязгаснае святло // Там жа. 9 снеж.

1982.

  1. Праўда поля i баразны // Маг. праўда. 26 лют.;
  2. Сакратар падпольнага абкома // Там жа. 12 сак.;
  3. Гармiдар // Там жа. 31 сак.;
  4. Разнаквецце колераў вяселкi // Там жа. 26 мая;
  5. Камунары // Там жа. 7 лiст.

1983.

  1. Дзень заўтрашнi пачынаецца сення // Маг. праўда. 30 лiст.

1984.

  1. Буйнiцкае поле: [Нарыс] // ЛіМ. 6 лiп.;
  2. Галубы пад дулам аўтамата: [Нарыс] // Маг. праўда. 7 лют.;
  3. Тэарэмы павышанай складанасцi: [Нарыс] // Там жа. 9 лют.;
  4. Зазвiнела песня над паселкам // Там жа. 1 жн.;
  5. Першая i самая дарагая… // Там жа. 18 снеж.

1985.

  1. А станцыя завецца — Камунары // ЛіМ. 7 лiст.;
  2. Арсенал братоў Шынкаровых // Маг. праўда. 30 сак.;
  3. Песня людзей акрыляе // Там жа. 11 вер.;
  4. Iнiцыятары трымаюць слова // Там жа. 27 вер.;
  5. Такая слаўная гiсторыя // Там жа. 6 лiст. / Сааўт. У. Бардзiлоўскi.

Об авторе (библиография):

  1. Аркадзю Кандрусевiчу — 50 // ЛіМ. — 1979. — 7 верасня.
  2. Атрашкевіч, В. На кругах жыцця / В. Атрашкевіч // Звязда. — 1977. — 23 верасня.
  3. Гальмакоў, Д. Крок першы / Д. Гальмакоў // Маладосць. — 1970. — № 7. — С. 142 — 143.
  4. Гоман, С. Побач — людзі шчырыя і добрыя / С. Гоман // Чырвоны кастрычнік. — 1977. — 13 жніўня.
  5. Даніленка, М. Аб людзях шчодрых / М. Даніленка // Гомельская праўда. — 1977. — 8 красавіка.
  6. Кандрусевіч Аркадзь // Літаратура і мастацтва. — 1995. — 15 верасня.
  7. Кандрусевiч Аркадзь // Беларускiя пiсьменнiкi: Бiябiблiягр. слоўнiк. У 6 т. Т. 3 / Iн-т лiт. iмя Я. Купалы АН РБ, Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзiса; Рэдкал.: I. Э. Багдановiч i iнш. — Мн.; БелЭн, 1994. — С. 135 — 137.
  8. Кандрусевіч Аркадзь Лявонцьевіч // Генаш, В. С. Літаратурная Гомельшчына / В. С. Генаш, В. І. Смыкоўская. — Гомель, 1991. — С. 86 — 87.
  9. Капыловіч, І. На адзін крун вышэй / І. Капыловіч // Полымя. — 1977. — № 12. — С. 234 — 236.
  10. Лапуста, М. Проста, задушэўна / М. Лапуста // Гомельская праўда. — 1969. — 27 снежня.
  11. Марціновіч, А. Добры свет добрых людзей / А. Марціновіч // Літаратура і мастацтва. — 1977. — 25 сакавіка.
  12. Пicьменнiкi Савецкай Беларусi: Кароткi даведнiк. — Мн., 1981.
  13. Таленты Хойнікаўшчыны: Аркадзь Кандрусевіч // Памяць: Гіст. — дакум. хроніка Хойніц. Р-на / БелЭн; Рэдкал.: М. А. Ткачоў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 352.
  14. Ткачоў, В. Магілеўскі паляшук з Ламачоў / В. Ткачоў // Гомельская праўда. — 1999. — 11 верасня.
  15. Тычына, М. Свет прыроды і свет чалавека / М. Тычына // Літаратура і мастацтва. — 1970. — 6 сакавіка.
  16. Усiкаў Я. Пошукi i здзяйсненнi: Да 50-годдзя А. Кандрусевiча // Маг. праўда. — 1979. — 8 вер.