Пранузо Павел Кузьмич

27 Авг
Posted on Author admin

Пранузо Павел (Павел Кузьмич; р. 18.3.1918, д. Вылево Добрушского р-на Гомел. обл. — 14.3.2007, г. Минск), поэт, переводчик. Член СП Беларуси с 1974 г.

Псевдонимы:

  • Павел Добруша
  • П. Полевой
  • П. Павлюков
  • Павел Пранузов
  • Павлик Пранузов

Биография:

Родился в семье рабочего. Среднюю школу закончил в Добруше. В 1937-1941 гг. студент филологического факультета Гомельского педагогического института. В годы Великой Отечественной войны служил в зенитной артиллерии. В 1945 г. демобилизовался. Преподавал белорусский язык и литературу в Несвижском педучилище им. Я. Колоса (1945-1956), в СШ №3 г. Несвижа (1956-1978).

Награжден орденами Славы 3-й степени, Отечественной войны 2-й степени, медалями, Почетной грамотой Верховного Совета БССР.

Печататься начал в 1936 г. в районной газете «Сталiнец», потом в «Гомельскай праўдзе», где под псевдонимом Павлюк Пранузов было помещено его стихотворение «Сонца ўпала за дахам». В годы вой-ны стихи П. Пранузы публиковались в армейских и фронтовых периодических изданиях.

Автор 16 сборников поэзии — «Разгневаная зямля», «Добрай ранiцы», «У далекiм раене», «Мае землякi», «Калi верыш», «Непаўтор-насць», «Рукi салдата» и др.

Издал книги избранных произведений «Родныя мясцiны», «Трываласць», «Сустрэчы», «Мой аўтограф».

Будни страны в послевоенные годы, труд белорусского народа, прославление его героического подвига, верность гражданскому долгу, история и современность — основные мотивы лирики П. Пранузы. Переводил на белорусский язык произведения русских, украинских, латышских, литовских, польских, болгарских поэтов.

Жил в Минске.

Работы автора (библиография):

  1. Разгневаная зямля: Вершы. — Мн., 1946.
  2. Калі верыш: Вершы. — Мн., 1963.
  3. Родныя мясцiны: Вершы. — Мн., 1968.
  4. Дарогаю жыцця // Пра час і пра сябе. — Мн.: Беларусь, 1966. — С. 279 — 283.
  5. Непаўторнасць: Вершы. — Мн., 1974.
  6. Трываласць: Вершы. — Мн., 1978.
  7. Сустрэчы: Вершы. — Мн., 1983.
  8. Мой аўтограф: Выбранае. — Мн., 1988.
  9. Рукі салдата: Вершы. — Мн., 1990.
  10. Першыя крокі: Вершы. — Мн., 1993.
  11. Пронузо, П. За чашкой чая; Мосты нашей дружбы : [стихотворения] // Неман. — 2005. — № 5. — С. 16 -17.
  12. Прануза. П. Калі мяне падкосяць кулі…; Смерць таварыша і інш. : [вершы] // Маладосць. — 2005. — №.5. — С. 37 — 38.
  13. Прануза. П. Палотны; Цішыня і інш.. : [вершы] // Полымя. — 2005. — № 5.- С. 7 -10.
  14. Прануза. П. І слова ваявала : [успаміны] // Літаратура і мастацтва. — 1995. — 5 мая. — С. 15.

Об авторе (библиография):

  1. “І верш паранены вайной” : [вечарына, прысвечаная П.Пранузе] // Літаратура і мастацтва. – 1995. – 19 мая. – С. 7.
  2. “Свой Гомель, па-над Сожам гай…” : [да юбілею П. Пранузы] // Светлагорскія навіны. – 2018. – 20 сакавіка. – С. 6.
  3. Алесіч, Т. «Памяць не бывае на прывале» : [да 90-годдзя з дня нараджэння Паўлюка Пранузы] / Т. Алесіч // Добрушскі край. – 2008. – 18 сакавіка. – С. 5.
  4. Аляксееў, К. Паэту сваіх землякоў / К. Аляксееў // Ленінец. – 1969. – 13 снежня.
  5. Арочка, М. Размова з вершамі / М. Арочка // Полымя. – 1969. — № 7. – С . 230 – 232.
  6. Баравая, С. З кагорты паэтаў-франтавікоў / С. Баравая // Белорусская военная газета. Во славу Родины». – 2018. – 24 марта. – С. 13.
  7. Блохин, В. Великое заседание открыто / В. Блохин // Знамя юности. — 1968. — 23 мая.
  8. Галубовіч, Л. Паўлюк Прануза : [некралог] / Леанід Галубовіч // Літаратура і мастацтва. – 2007. – 23 сак. – С. 15.
  9. Гамолка, М. З любоўю да дзяцей / М. Гамолка // Настаўніцкая газета. – 1983. – 2 лютага.
  10. Гаўрусёў, С. Сакрэты няхітрай лабараторыі // Літаратура і мастацтва. – 1964. – 21 лютага.
  11. Грынчык, С. Наша памяць, крыніца жывая, усё да драбніц зберагла : [да 95-годдзя з дня нараджэння Паўлюка Пранузы] / Святлана Грынчык // Добрушскі край. – 2013. – 20 сакавіка. – С. 4.
  12. Грынчык, С. Слаўнай дарогай бурлівага жыцця / С. Грынчык // Добруш. край. – 2003. – 18 сак.
  13. Даніленка, М. Ад роднай зямлі / М. Даніленка // Гомельская праўда. – 1968. – 16 сакавіка.
  14. Даніленка, М. Ручаёк прабіваецца да ракі / М. Даніленка // Гомельская праўда. – 1969. – 12 жніўня.
  15. Даніленка, М. Салдацкая слава / М. Даніленка // Гомельская праўда. – 1998. – 17 сакавіка.
  16. Добрай раніцы, мае землякі: Паўлюк Прануза // Сожскі карагод: [нарысы] / Бібліятэка Гомельскага абласнога аддзялення ГА “Саюз пісьменнікаў Беларусі” ; [пад агульнай рэдакцыяй І. Ф. Штэйнера]. – Гомель : Сож, 2010. – С. 183 – 187. 1\18819
  17. Дранько-Майсюк, В. Паэзія, якая ратуе ад кулі і лагераў : [паэт-франтавік Паўлюк Прануза] / Васіль Дранько-Майсюк // Літаратура і мастацтва. — 2018. — 16 сакавіка. — С. 5.
  18. Забалоцкая, Л. Яны ўсміхаюцца былому / Л. Забалоцкая // пралеска. – 1992. — № 4. – С. 20 – 21.
  19. Зэкаў, А. Дзённік памяці / А. Зэкаў // Гомельская праўда. – 1975. – 18 студзеня.
  20. Кароткая, К. Мая зямля – жыцця майго калыска… : [у Ігаўскай школе Добрушскага раёна прайшло свята, прысвечанае 95-годдзю з дня нараджэння беларускага паэта Паўлюка Кузьміча Пранузы] / Кацярына Кароткая // Настаўніцкая азета. – 2013. – 11 красавіка. – С. 8.
  21. Кароткая, К. Памяці земляка – паэта Паўлюка Пранузы: [у Ігаўскім дзіцячым садку-сярэдняй школе Добрушскага раёна праведзена мерапрыемства, прысвечанае 95-годдзю з дня нараджэння выдатнага беларускага паэта-земляка Паўлюка Кузьміча Пранузы] / Кацярына Кароткая // Добрушскі край. – 2013. – 13 сакавіка. – С. 4.
  22. Кухараў, С. Яго перадавая – слова / С. Кухараў /// Чырвоная змена. – 1988. – 17 сакавіка.
  23. Ліпскі, У. Паэт у адпачынку не бывае / У. Ліпскі // Літаратура і мастацтва. – 2003. – 14 сакавіка. – С. 13.
  24. Макарэвіч, А. Шчыра, ад сэрца / А. Макарэвіч // Настаўніцкая газета. — 1963. — 21 жніўня.
  25. Макарэвіч, В. Не экскурсантам, а салдатам / В. Макарэвіч // Літаратура і мастацтва. – 1998. – 13 сакавіка.
  26. Маляўка, М. Паэт у адпачынку не бывае / М. Маляўка // Чырвоная змена. – 1998. – 18 сакавіка.
  27. Марціновіч, А. Акрылены неспакой / А. Марціновіч // Настаўніцкая газета. – 1978. -18 сакавіка.
  28. Марціновіч, А. Гартаваны агнём вайны / А. Марціновіч // Літаратура і мастацтва. – 1993. – 19 сакавіка. – С. 7.
  29. Мельнікаў, А. Франтавікі / А. Мельнікаў // “Душа прычаліцца крылом да неба…”. – Гомель, 1999. – С. 28 – 32.
  30. Напрамак: Беларусь – рэйхстаг : [паэты П. Прануза і П. Прыходзька вызвалялі рэспубліку і распісаліся на рэйхстагу // Літаратура і мастацтва. – 2004. – 2 ліпеня. – С. 4.
  31. Прануза Паўлюк // Беларускiя пiсьменнiкi: Бiябiбiягр. слоўн. У 6 т. Т. 5 / Iн-т лiт. iмя Я. Купалы АН Беларусi; Беларус. Энцыкл.; Нацыянальны навукова-асветны цэнтр iмя Ф. Скарыны. Пад рэд. А. В. Мальдзiса; Рэдкал.: І. Э. Багдановiч i iнш. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 40 — 41.
  32. Прыходзька, П. Аўтограф, напісаны штыком / Пятро Прыходзька // Літаратура і мастацтва. – 2005. – 17 чэрвеня. – С.15.
  33. Прыходзька, П. Мужнасць салдата не старэе / П. Прыходзька // Полымя. – 2003. — № 3. – С. 126 – 128.
  34. Прыходзька, П. Памяць не бывае на прывале / П. Прыходзька // Літаратура і мастацтва. – 1988. – 18 сакавіка. – С. 7.
  35. Пысін, А. З глыбінных вытокаў / А. Пысін // Звязда. – 1968. – 17 сакавіка.
  36. Сабаленка, Р. З першакрыніц: Паўлюку Пранузе — 50 гадоў / Р. Сабаленка // Літаратура і мастацтва. – 1968. – 15 сакавіка.
  37. Стрыбук, П. Віншуем юбіляра / П. Стрыбук // Ленінец. – 1978. – 18 сакавіка.
  38. Тартоўскі, І. Каб клікала дарога / І. Тартоўкі // Чырвоная змена. – 1978. – 19 сакавіка.
  39. Фянько,С. Вы, таварыш капітан, не ў адстаўцы / С. Фянько // Настаўніцкая газета. – 19998. – 17 сакавіка.; Культура. – 1998. – 12 – 15 мая.
  40. Хорсун, С. Не старэе жыцця каляндар / С. Хорсун // Настаўніцкая газета. – 1988. – 16 сакавіка.
  41. Шимук, В. Искренний голос / В. Шимук // Сельская газета. – 1968. – 23 марта.
  42. Штэйнер, І. Спасцігаючы праўду жыцця / І. Штэйнер // Гомельскі ўніверсітэт. – 2003. – 27 сакавіка.
  43. Маляўка, М. У абозе ніколі не быў / Мікола Маляўка // Настаўніцкая газета. — 2018. — 5 мая. — С. 15.
  44. Міроненка, Т. Таленавіты творца, чулы чалавек / Таццяна Міроненка // Добрушскі край. — 2018. — 4 красавіка. — С. 4.
  45. Усовіч, К. Свой Гомель, па-над Сожам гай  // К. Усовіч // Гомельская праўда. – 2018. – 11 мая. – С. 20.